Elk jaar houdt Nederland op 4 mei de Dodenherdenking. Tijdens deze plechtigheid herdenken wij allen – burgers en militairen – die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, in oorlogssituaties en bij vredesoperaties.
De christelijke herdenkingsdienst voorafgaand aan de Dodenherdenking heeft in Dordrecht oude papieren: het is een jarenlange traditie, die al sinds 1946 bestaat. Toen deze traditie in 2011 beëindigd dreigde te worden heeft de stichting Reformatie Instituut Dordrecht direct de handschoen opgepakt en wist in korte tijd in samenwerking met het Platform Stedelijke Herdenking en de Dordtse kerken een herdenkingsdienst te organiseren. Sinds 2012 wordt de christelijke herdenkingsdienst georganiseerd door een samenwerkingsverband van de Raad van Kerken en het Reformatie Instituut Dordrecht.
Ieder jaar wordt een programma uitgewerkt, waarin vertegenwoordigers van de christelijke kerken worden uitgenodigd om een bijdrage te leveren. De Dordtse verzetspsalm, psalm 43, speelt vaak een nadrukkelijke rol in de programmering. De Dordtse verzetsman Leendert Keesmaat had de psalm op zijn lippen op weg naar zijn executie op 13 maart 1941 op de Waalsdorpervlakte bij Den Haag. Hij is één van de achttien doden uit het beroemde gedicht van Jan Campert.
Genodigden die een rol vervullen bij de plechtigheid op het Sumatraplein verlaten eerst de kerk. Het publiek blijft in gepaste stilte zitten. Namens de organisatie zal op een bepaald moment, tijdens het spelen van de muziek, de bezoekers de weg naar de uitgang worden gewezen.
Na de bijeenkomst in het kerkgebouw heeft een ieder de gelegenheid zich aan te sluiten bij de stille tocht, die om half acht vanaf het Oranjepark vertrekt richting herdenkingsmonument bij het Sumatraplein.
Hieronder vind u de programmering van voorgaande herdenkingsdiensten:
Iedereen weet het: woensdag 3 maart gemeenteraadsverkiezingen. Iedere burger en iedere organisatie beoordeelt met het oog daarop de verkiezingsprogramma’s. Dat heeft het RID ook gedaan. We vroegen ons af wat de Dordtse partijen zoal zeggen en schrijven over het Dordtse en nationale erfgoed van de Reformatie. Een alfabetisch overzicht:
Het CDA meldt in haar verkiezingsprogramma bij hoofdstuk 4 ‘Ondernemende stad’ het volgende: “Het cultuuraanbod in Dordrecht moet passen bij het eigene van de stad en haar inwoners. […] Onderscheidend en uniek is de positie die Dordrecht heeft in historie en religie. Vele Dordtse monumenten en gebeurtenissen hebben hierin een verhaal te vertellen. Dit vormt het fundament waarop we een krachtig cultureel profiel vorm geven via exposities, muziek en theater, zoals onlangs rondom Calvijn.”
De Dordtse fractie van de ChristenUnie/SGP stelt: “De verdere ontwikkeling van het Hofkwartier draagt bij aan het levend houden van de Dordtse geschiedenis. Speciale aandacht wordt gegeven aan de Eerste Vrije Statenvergadering van 1572, de betekenis daarvan voor de nationale geschiedenis en aan de rol die de Dordtse Synode van 1618-1619 heeft vervuld – en nog heeft – in de vaderlandse en kerkgeschiedenis. […] Initiatieven om hieraan meer permanente aandacht te geven, verdienen steun van het gemeentebestuur. De bestaande contacten met het Nationaal Historisch Museum en het Catharijneconvent worden voortgezet.”
En op de website wordt teruggeblikt op wat er de afgelopen jaren is gerealiseerd op cultureel vlak, met betrekking tot de Reformatie: “Het Calvijnjaar heeft de stad flink op de kaart gezet. De premier en de koningin gaven de herdenkingen nationale allure. Op vele manieren is Calvijn en het calvinisme onder de aandacht gebracht van talloze Nederlanders. Tot aan theaterstukken en een Ka’aba aan toe. In ieder geval trok de Grote Kerk dit jaar tienduizenden extra bezoekers. Het is een onverwachte zegen dat juist vanuit het gemeentebestuur hier welwillend mee omgegaan is.”
Op de website van D66 staat bij de speerpunten: “Er komt een museum van nationale betekenis over de Reformatie in Nederland. Onderzoeken of de Berckepoort hiervoor geschikt te maken is.” En in de verkiezingskrant van de partij staat bij het kopje ‘Wonen in een cultuurstad’: “Dordrecht is een cultuurstad met nog veel potentie. […] Plannen dienen ontwikkeld te worden voor de viering van het 800-jarig bestaan van Dordrecht, mogelijke klassieke concerten in de Nieuwkerk, een museum van nationale betekenis over de Reformatie in Nederland en het herbouwen van de historische kraan Rodermond in de Nieuwe Haven. Kortom, Dordrecht kan nog veel meer bruisen.”
In het verkiezingsprogramma van de PvdA staat bij ‘Cultuuraccenten’: “De PvdA kiest voor een brede en interessante programmering met voor elk wat wils. […] [De PvdA wil] dat culturele activiteiten meer verbonden worden met de historische achtergrond van de stad.” Op de website wordt dat toegelicht: “Cultuur hoort bij de stad, culturele voorzieningen maken onze stad aantrekkelijk. […] We investeren de laatste jaren veel in stenen (museum, Energiehuis, Hofkwartier, DiEP, Kunstkerk e.d.) […] Het gaat de komende jaren om de programmering: wat voor aanbod zet je neer. […] Cultuur […] zorgt dat de stad ook aantrekkelijk is voor organisaties en ondernemingen om zich hier te vestigen, stimuleert toerisme wat geld oplevert. Voor de PvdA is het historisch erfgoed (musea) belangrijk en de podiumkunsten.”
De VVD schrijft in haar programma: “Dordrecht is een stad die bruist van cultuur en evenementen, aantrekkelijk voor brede lagen van onze bevolking. […] Deze […] evenementen hebben een enorme economische spin-off voor de stad.”
Tijdens het lijsttrekkersdebat op donderdag 25 februari in de Wilhelminakerk, bleek dat de VVD bij ‘cultuur’ en ‘evenementen’ wel degelijk denkt aan zaken die met de ontwikkeling van het Hofkwartier te maken hebben, rond de thema’s ‘Vrije Statenvergadering’ en ‘Dordtse Synode’. Datzelfde geldt voor GroenLinks en de Verenigde Senioren Partij: de jaren 1572 en 1618-1619 moeten speerpunten blijven, die ontwikkeld dienen te worden. De locale en derde grootste partij van de stad, Beter voor Dordt, zag veel minder in het ontwikkelen van dit soort cultureel-historische projecten. Dit met het oog op de komende financiële krapte (bezuinigingen). Een thuishaven voor religieus erfgoed hoeft Dordrecht van VVD niet te worden.
Evenals voorgaande jaren zijn muzikale onderdelen in 2012 verweven met andere activiteiten, zoals bijvoorbeeld de Herdenkingsdienst Dodenherdenking 2012.
Daarnaast heeft het RID in samenwerking met het Vocaal Ensemble Magnificat het Concert Magnificat met een tweeluik over Sweelinck & Revius opgezet.
Reformatie Instituut Dordrecht